जेफ्री आर्चर लिखित `अ प्रिझनर ऑफ बर्थ` नुकतीच वाचून झाली. पुस्तकाचे मुखपृष्ठ पाहिल्यावर वाचावे इतपत काही वाटले नाही. पण बऱ्याच ठिकाणी पुस्तकाबद्दल वाचल्याने उत्सुकता चाळवली गेली. आणि अखेर पुस्तक घेतले. घनिष्ठ मैत्री, पराकोटीचे शत्रुत्व, निर्व्याजप्रेम अशा भावनांनी भरलेली ही कादंबरी वाचकाला आपलेसे करून घेते. कथा युरोपातील इंग्लंड, स्कॉटलंड, स्वित्झर्लंड या देशांत घडते. अतिशय वेगवान घडामोडींनी कथानकातील थरार कायम ठेवत कथानक पुढे जाते. खुनाचा ठपका बसलेला नायक मुळात निर्दोष आहे. तो तुरुंगातून कसा निसटतो आणि आपल्या मित्राच्या खुन्यांचा बदला कसा घेतो हे वाचनीय आहे. ...Read more

__"ज्यांची नियत साफ असते, त्यांचा पराभव कधीही होत नाही !" - आयुष्यात अनुभवांस आलेले प्रसंग, प्रत्यक्ष पाहिलेल्या घटना आणि आजवर केलेल्या वाचनातून मिळालेले बोध ह्या निकषांच्या आधारांवर हा विश्वास माझ्या मनात निर्माण झाला होता; आणि या विश्वासाला अधिक दृ व बळकट करण्याचं कार्य प्रख्यात लेखक `जेफ्री आर्चर`द्वारा लिखित, `A Prisoner Of Birth !` या कादंबरीने केलं. "माणूस स्वतःशी प्रामाणिक असला, इतरांचं जाणणारा असला, आलेल्या संकटांना न घाबरता धैर्याने सामोरा जाणारा असला आणि जिद्द, चिकाटी, संयम व शिस्त यांना अंगी बाळगणारा गुणवंत असला की, नियती सुद्धा एखाद्या निष्ठावान प्रेमिकेसारखी त्याची साथ देते." हा बोध आपल्या सर्वांच्या मनामनांवर बिंबवणारी ही प्रतिशोधकथा ! ही कहाणी आहे, लंडनमधील ईस्ट-एंड भागांत राहणाऱ्या `डॅनिअल कार्टराईट` उर्फ डॅनी नामक एका बॉक्सर तरुणाची ! चरितार्थासाठी तो एका गॅरेजवर मेकॅनिक म्हणून कार्यरत होता. त्या गॅरेजचे मालक मि.जॉर्ज विल्सन यांची मुलगी एलिझाबेथ हिच्यावर डॅनीचं प्रेम होतं. १८ सप्टेंबर, १९९९ रोजी संध्याकाळी एका रेस्टॉरंटमध्ये डॅनीने गुडघ्यांवर खाली बसत बेथला लग्नाची मागणी घातली. या मागणीला बेथने होकारही दिला. त्या रात्री लग्नाची एंगेजमेंट साजरी करण्यासाठी डॅनी, बेथ व बेथचा भाऊ बर्नार्ड विल्सन उर्फ बर्नी हे तिघे एका बार मध्ये जमले. त्या तिघांची लहानपणापासून मैत्री होती. बारमधील एका टेबलाभोवती बसून हे तिघे मित्र आनंद साजरा करत असतांना, तिथे आलेल्या चार जणांच्या टोळक्यातील दोघांनी बेथची छेड काढत तिला शिवीगाळ केली. यामुळे संतप्त झालेला बर्नी व त्या चौघांमध्ये बाचाबाची झाली, त्याचं रूपांतर मारामारीत होऊन त्या चौघांमधील एकाने बर्नीच्या पोटात चाकू भोसकून त्याचा खून केला. टोळीतील संबंधित चौघांनी कोर्टासमोर स्वतःला निर्दोष सिद्ध करण्यासाठी, समाजातील आपल्या प्रतिष्ठेचा वापर करत एक योजना आखली व या खुनाचा आरोप टाकला मृत बर्नीचा मित्र, बेथचा प्रियकर आणि या कादंबरीचा नायक असलेल्या निरपराध `डॅनिअल कार्टराईट` वर ! कोर्टाने डॅनीला दोषी ठरवत २२ वर्षे कारावासाची शिक्षा ठोठावली. व न्यायालयीन कोठडीमधून त्याची रवानगी ज्या कारागृहात झाली, त्याचं नाव होतं, `बेलमार्श प्रिझन !` अत्यंत कडक सुरक्षाव्यवस्थेसाठी ओळखला जाणारा हा तुरुंग ! कोणताही कैदी या तुरूंगातून निसटून जाऊ शकला नव्हता. अशा या तुरूंगातून अत्यंत आश्चर्यकारकपणे बाहेर येऊन खऱ्या गुन्हेगारांना धडा शिकवणाऱ्या `डॅनिअल कार्टराईट`ची ही प्रतिशोधकथा ! शिर्षकाप्रमाणेच ही कथा अन्याय, कारावास, षडयंत्र व प्रतिशोध यांच्या वलयामध्ये साकारलेली असली तरी, या कथानकात एक प्रकारची `Positivity` आहे. "आजही या जगात तत्वनिष्ठ, संवेदनशील व सत्यप्रिय लोक अस्तित्वात आहेत" यावर आपला विश्वास दृढ करणारी ही कथा आहे. ● डॅनीची ही कथा आपल्याला कोणकोणते बोध देते ? • We All Suffer In Our Own Different Ways From Being Prisoners Of Birth ! • या पृथ्वीवर जन्मास येणारा प्रत्येकजण त्याच्यासोबत त्याची सुखदुःख व संकटांना सोबत घेऊनच जन्माला येत असतो. याला कोणीही अपवाद असू शकत नाही. • अडचणींच्या वेळी पूर्वायुष्यातील आपला प्रामाणिकपणा व सद्य परिस्थितीविषयी आशावादी दृष्टिकोन या दोनच गोष्टी आपली साथ देतात. • आपल्या प्रत्येकाच्या जन्मामागे एक दैवी हेतू असतो, एकदा तो आपल्या लक्षात आला की, जीवन व मृत्यू या अवस्था आपल्याला कधीही शिक्षेप्रमाणे भासत नाहीत. • माणसाने भावनांच्या भरात आपल्या हातून कोणतेही अपकृत्य घडणार नाही याची काळजी सतत घ्यायला हवी. तसेच राग व्यक्त करण्याच्या आपल्या पद्धतीमध्येही एक प्रकारचा संयम व शांतता असायला हवी. रागाच्या भरातील आपले कोणतेही कृत्य `डॅनी कार्टराईट` प्रमाणे आपल्याला केव्हा आणि कसे गोत्यात आणू शकते याची आपण कल्पनाही करू शकत नाही. • जे लोक खोटं बोलतात, ते नेहमीच काहीतरी चूक नक्की करतात. त्यांची ही चूक त्यांना प्रगतीपथावर कधीही पुढे जाऊ देत नाही. असे लोक व त्यांच्या खोटेपणाला तोंड देण्याची वेळ आपल्यावर आल्यास, तिथे वाद न घालता आपल्या कामावर लक्ष केंद्रित करावे. नियती अशा लोकांचा अगदी योग्य वेळेवर न्याय करते. • कितीही वाईट वेळ आली तरी आपल्यासाठी अज्ञात असलेल्या गोष्टींचे शिक्षण घेण्यात, चांगल्या सवयी अंगिकारण्यात आपण कधीही काचकूच करता कामा नये. अशा वेळी आपण दर्शविलेली तयारी पुढे आपला मार्ग अधिक सोयीचा करत असते. कादंबरीच्या लेखनाविषयी सांगायचं झाल्यास, कोणीतरी म्हंटलंच आहे, "A Brilliant Mind Is Known By Its Ability To Communicate A Complicated Subject Matter In A Simple Manner And Without Losing The Essence." - हीच जेफ्री आर्चर यांच्या लेखन कौशल्यातील प्रशंसनीय बाब आहे. कथानक अर्ध्यातून पुढे किंचित गुंतागुंतीचं असलं तरी, वाचकाला ते सहज समजेल याची विशेष काळजी घेतली आहे. पुस्तकातील प्रत्येक प्रसंग, पात्र आणि पानापानांवर येणारे "Twist & Turns" तर इतक्या खुबीने रंगवले आहेत की, वाचतांना ती परिस्थिती प्रत्यक्षात अनुभवत असल्याचा आभास आपल्याला होतो. मुखपृष्ठ व हा अभिप्राय पाहता वाटते तितकी साधं-सरळ ही कहाणी नसून मधल्या मध्ये त्यात प्रचंड मोठ्ठं वळण आहे ! त्या वळणावर विशाल कलाटणी घेत ही कहाणी आपल्याला एका वेगळ्या दिशेला घेऊन जाते, आणि सरतेशेवटी तिथेच घेऊन येते, ज्याची प्रतीक्षा `डॅनी`, व अपेक्षा आपण करत असतो ! हे झालं समिक्षण ! वैयक्तिक मत सांगायचं झाल्यास, लेखक `जेफ्री आर्चर` यांच्या साहित्यातील मी वाचलेली ही पहिलीच कलाकृती; आणि केवळ या एकाच लेखनाने मी त्यांचा प्रशंसक झालो. या कादंबरीतून मिळालेले सर्व बोध माझ्यासाठी अमूल्य आहेत, मी ते आत्मसात करेन आणि एक गोष्ट तर मी कधीच विसरणार नाही - "ज्यांची नियत साफ असते; त्यांचा पराभव कधीही होत नाही ! ...Read more

प्रत्येकाने नक्की वाचाव अशी कादंबरी. मित्राचा खून केल्याच्या आरोपावरून तुरुंगात जाणाऱ्या व आश्चर्यकारकरीत्या बाहेर येऊन खऱ्या गुन्हेगाराला धडा शिकवणाऱ्या डॅनीची उत्कंठावर्धक कथा.अखेरच्या क्षणापर्यंत श्वास रोखून धरायला लावणारी कादंबरी.

मस्तच आहे . तीनवेळा वाचलं आहे मी.