स्वप्ननांना वास्तवात उतरवण्याची ताकद मनगटात आणि मनात जिद्द असेल तर आयुष्याचा संघर्ष लीलया पार करता येतो. बालकलाकार ते सिनेदिग्दर्शक म्ह्णून झेप घेणारे व नव्या तंत्रज्ञाला आपलेसे करणारे अभिनेता/दिग्दर्शक महेश कोठारे यांचे `डॅम इट आणि बरच काही` हे यशापशाची वळणे असणारे आत्नचरित्र नुसतेच प्रसिद्ध झाले आहे. मंदार जोशी यांचे सुबद्ध शब्दांकन याला लाभले असून प्रवीण दवणे यांची खुमासदार प्रस्तावना लाभली आहे. कलाकाराचे आयुष्य हे बाहेरून कितीही ग्लॅमरस दिसत असले तरी त्या पदापर्यंत जाण्याचा प्रवास मात्र खडतर असतो. महेश कोठारे यांनी स्वतःच्या आयुष्याकडे चंदेरी वाटचालीकडे आणि त्या वाटचालीत सहभागी झालेल्या सगळ्या व्यक्तींबद्दल प्रांजळपणे केलेले कथन प्रवाही तर आहेच पण तितकेच सच्चे झाले आहे. हातून झालेल्या चुकांची कबुली आणि नंतर काही चुकांची जाणीव झाल्यावर मनातली सल कोणताही आडपडदा न ठेवते मांडणे तितकेच महत्वाचे असते जे या आत्मकथनात सापडते. वैशिष्ट्य म्हणजे अनुभवांचे घटनांचे एकेक पैलू साध्या, सोप्या भाषेतून उलगडत जातात तेव्हा तो वाचकांशी साधलेला एक मैत्रीपूर्ण संवाद बनतो. चांगला चाललेला वकिलीचा व्यवसाय बाजूला सारून महेश यांनी मनरंजनाच्या समुद्रात मारलेली उडी आणि पोहण्याचा आवडीपायी नदीच्या पाण्यात उडी मारणारे तेच महेश पहिल्यापासून धाडशी स्वभावाचे असल्याचे जाणवते. मध्यमवर्गीय समाजात संस्कारांना विशेष महत्व आहे. प्रतिकूल परिस्थिती किंवा आयुष्याला कलाटणी देणारी निर्णायक वेळ किंवा मोहाचे क्षण जेव्हा समोर येतात तेव्हा खरी कसोटी लागते ती संस्कारांची लहानपणापासून झालेले संसार कोणत्याही संकटातून, संघर्षातून सुखरूपपणे बाहेर काढतातच. त्याची प्रचिती आत्मचरित्रात वाचताना पदोपदी येते. आई जेनमा व डॅडीची आणि फिल्मफेअरची बाहुली पतीच्या हातात पाहायला आतुरलेली पत्नी नीलिमा यांची साथ अनमोल ठरली आहे. आयुष्याच्या वेगवेगळ्या टप्पांवर या तिघांनी त्यांना कायम समजून घेतेले, त्यांचा आधार बनले, धीर दिला आणि हेच महेश यांच्या सफलतेचे रहस्य आहे. कृष्ण-धवल चित्रपट ते रंगीत चित्रपट आणि बालकलाकार ते निर्माता-दिग्दर्शक यात हा संपूर्ण मांडलेला प्रवास अतिशय रंजक झाला आहे. बालकलाकार म्हूणून नावाजलेले असतानाही आईवडिलांनी त्यांना सामान्य मुलांप्रमाणे वाढवले, बेस्ट बसने शाळेत पाठवले. खेळणे, पोहणे, धमाल सुट्ट्या घालवणे अगदी सामान्य घरातला मुलांप्रमाणे त्यांचे बालपण गेल्यामुळे आईवडिलांनी रुजवलेली संस्कारांची मूल्ये महेशमध्ये लहानपणापासूनच जोपासली गेली. म्हणूनच घरची शिकवण, संस्कार आणि शिस्त हीच महेश यांच्या यशाची गुरुकिल्ली आहे. शाळेच्या सुट्टीतच शूटिंग करण्याचा आग्रह आणि शिक्षणात खंड पडू न देण्याचा शिरस्ता हेच सांगतो. पैसा व प्रसिद्धीच्या मागे न धावणारे महेश यांचे जेनमा-डॅडी आजच्या पालकांसाठी नक्कीच आदर्श ठरावेत. बलराज सहानी, सुलोचनादीदी, मनोजकुमार, संजीव कुमार, राजेश खन्ना , ताराचंद बडजात्या, दादा कोंडके, लता मंगेशकर, आशा भोसले... यांसारख्या तत्कालीन दिग्गजांसोबत वावरण्याची व काम करण्याची संधी त्यांना मिळाली. ते पाहता नायक म्हणून महेश यांचे पदार्पण दमदार होणे अपेक्षित होते, परंतु परिस्थितीने अनपेक्षित वळण घेतेले. अशा वेळी प्रचंड जिद्द, पाठपुरावा करण्याचा सकारात्मक गुण, अखंड परिश्रम करण्याची तयारी आणि संयम, याच्या जोरावर ते एकेक टप्पा पार करत यशस्वीपणे पुढे जात राहिले. एक सच्चा कलावंत कुठल्या मुशीतून घडतो, तावून-सुलाखून निघतो याची साक्ष `डॅम इट व बरेच काही` मधून दिसते. यशापयशाचा हिंदोळा वरखाली झुलत असताना वेळोवेळी याच जिद्दीच्या जोरावर आलेल्या संकटांवर त्यांनी मात केली. या प्रवासात त्यांनी `सिनेमास्कोप` पासून ते थ्रीडी` पर्यंतचे आधुनिक तंत्राचे दालन मराठी चित्रपटसृष्टीसाठी खुले केले. एक कलावंत व माणूस म्हणून उलगडत जाणारा त्यांचा जीवनप्रवास, दिलदार मित्रपरिवार, प्रेमळ नातेवाईक, नवीन प्रयोग करण्याचे सातत्य, कठोर मेहनत, हिंदी-मराठी सिनेमातले योगदान आणि महेश यांची जिद्द प्रयत्नवादाला साद घालणारी आहे. प्रसिद्ध व्यक्तीच्या यशात त्यांच्या कुटुंबाचा फार मोठा वाट असतो. कोठारे यांचे डॅडी-जेनमा यांची मूल्ये,तत्वे, स्वाभिमान आणि संस्कारांच्या कोंदणाने आकार दिला. पत्नीने तितकीच समर्थपणे साथ दिली. त्यांच्या नातेवाईकांनाही त्यांच्या डॅडीच्या हाकेला ओ देऊन वेळोवेळी साथ दिली हि उल्लेखनीय बाब आहे. पाठारे प्रभू ज्ञातीबद्दलचा सार्थ अभिमान, साजरे होणारे सणवार, पाळल्या जाणाऱ्या चालीरीती यांचाही समावेश यात आहे. या पुस्तकातून महेश कोठारे यांनी रसिक वाचकांशी मनापासून, खिलाडू वृत्तीने संवाद साधला आहे. हा पुस्तकरूपी प्रेरणादायी जीवनप्रवास पुढच्या पिढीसाठी उत्तम दस्तऐवज ठराव असा आहे. नकारात्मकतेला `डॅम इट` म्हणणारे व सकारात्मकता आणि बरच काही आपलेसे करणाऱ्या महेश कोठारे यांचे आत्मचरित्र अतिशय वाचनीय झालेले आहे. एकदा वाचायला घेतले कि, पूर्ण झाल्याशिवाय खाली ठेववत नाही हेच त्याचे यश आहे. ...Read more

प्रिय मंदारजी, आपले वरील महेश कोठारेंचे आत्मचरीत्र नुकतेच एकहाती वाचून संपवले. आपले मनापासून अभिनंदन. मराठी साहीत्यात एका चांगल्या पुस्तकाची भर आपण घातली आहात. तसे एखाद्या लोकप्रिय व्यक्तीमत्वाचे चरीत्र थोड्या पानात व चांगल्या शब्दात गुंफणे हे का किती खडतर आहे याची थोडी कल्पना मी करु शकतो. पण ही तारेवरची कसरत आपणशेवटपर्यंत न पडता व अतिशय रंजक व वाचनीय पध्दतीने पार पाडलीत. पुस्तकासाठी आपली मेहनत चांगलीच दिसुन येते. महेशजींचा प्रामाणिक पणा व त्यांचे जिवन मर्यादित शब्दात वाचकांसमोर मांडायची धमक आपण यशस्वीपणे पार पाडली आहे. आपली लेखनशैली ही सुंदर आहे, शेवटपर्यंत वाचत राहावस वाटणे ही खुपच अवघड गोष्ट आपल्या शैलीमुळे सोपी झाली आहे. मनापासुन अभिनंदन व असेच नविन नविन पुस्तकांचे लेखन आपणांकडून होवो ही दामाजीपंतांना प्रार्थना. शुभेच्छा. ...Read more

Dhadakhebaaz