"डायरी ऑफ ॲन फ्रँक" ही साहित्य जगताला दिलेली अनमोल देणगी आहे.एक तेरा वर्षे वयाची मुलगी निरागसपणे तिच भावविश्व आपल्या समोर मांडते. दुसऱ्या महायुद्धात नाझी भस्मासुराचा उदय होऊन त्याने `ज्यु` लोकांवर अनन्वित अत्याचार केले. त्या छळापासुन वाचण्यासाी फ्रँक व व्हॅन डॅन कुटुंबिय तसेच डसेल् असे ८ जण एका गुप्तनिवासाचा आसरा घेतात. अॅन लिहिते १२ जुन १९४२ ते ४ ऑगष्ट १९४४ पर्यंत घाबरून, रेडिओ हे एकमेव साधन बाहेरच्या गोष्टी समजण्याच, एकाच घरात कोंडुन, डोक्यावर सतत पकडले जाण्याची टांगती तलवार आणि प्रचंड ताण कसे जगले असतील ते ८-१० दिवस नव्हे तर तब्बल २६ महिने. यात अॅन फ्रँक आपल्या आयुष्यातील प्रत्येक हळुवार घटना बिनदिक्कपणे मांडते. मग त्यात आईविषयी असलेला राग असो किंवा समंजस वडील आणि उमलत्या कोवळ्या वयात प्रेमाची आस, पीटरला घेतलेले पहिले चुंबन अन् त्याच्याशी एकत्र बसुन व्यतीत केलेले क्षण, भविष्याविषयी केलेला विचार. ह्यात अॅन ह्या काळात तिच्या जोडीच्या मुलींपेक्षा प्रगल्भ आणि प्रौढ होते. परिस्थिती माणसाला जबाबदार बनवते. अखेर काय होते अॅन तिचे कुटुंबिय अन् सोबतच्या माणसांच यासाठी हे पुस्तक वाचायलाच हवं......... ...Read more

आज वाचून झाले. एवढ्या लहान वयात १३ व्या वर्षी ती लिहिती झाली ते १५ वर्षे होईपर्यंत तिने रोजनिशी लिहिली. १६ वयाची होण्याअगोदरच तिचा मृत्यू झाला. तिचे लेखन छान आहे. ती जर जास्त जगली असती तर तिचे अजुन छान छान पुस्तके तिने लिहिली असती नक्कीच ! मला हे पुसतक आवडले. ...Read more

अॅन फ्रँक लिखित, मंगला निगुडकर अनुवादित “डायरी ऑफ अॅन फ्रँक”, या मेहता पब्लिशिंग हाऊस (पुणे) यांनी प्रकाशित केलेल्या पुस्तकातल्या ‘अॅन’ या मुख्य पात्राला ‘उमा जोशी’ यांनी लिहिलेलं पत्र. || श्री || प्रिय, तारीख : कायमची ॲ, मी हे पुस्तक तू जेव्हा ही रोजनिशी लिहिलीस त्या वयाची असतानाच वाचले आणि अजूनही ते मला तितकीच मनापासून साथ देत आहे. किटी... ही जशी तुझी पत्रसखी तशीच तू माझी ! तुझी ही रोजनिशी म्हणजे हिटलरच्या राक्षसी महत्त्वाकांक्षेमुळे किती लोकांना प्रचंड मानसिक स्थित्यंतरातून... जावे लागले त्याचे उत्तम उदाहरण. अतिशय अपमानास्पद जगणे ज्यू लोकांच्या वाट्याला आलेले असताना देखील तुम्ही इतके सकारात्मक आणि आशादायी पद्धतीने राहिलात त्याला तोड नाही. मृत्यूचे प्रचंड सावट असताना अज्ञातवासात २ वर्षे काढताना कमीतकमी निराशावादी रोजनिशी लिहणे सोपे नाही ग...! प्रेमळ आईवडील, बहीण, मित्रमैत्रिणी, उबदार घर असुनसुद्धा तू रोजनिशी... किटी... या मैत्रिणीची निवड केलीस, यातुन तू... तुझ्याशीच सगळ्यात खरी आहेस ते कळते. तुझ्या रोजनिशीची वाटचाल आश्वस्त, बंधमुक्त घरातून... बंधनातील अज्ञातवासात असलेल्या घराकडे जाते, अन् हा प्रवास थक्क करणारा आहे. तुमची अज्ञातवासात जायची तारीख होती १६ जुलै १९४२... पण जावे लागले ९ जुलैलाच!!! त्या वेळेला तुमच्या मनाची काय अवस्था झाली असेल ती कल्पनाही करवत नाही. अज्ञातवासात असलेले तेही घर तुम्ही सजवयाचा प्रयत्न केलात. तुझे आई वडील मार्गोट, ड्सेल, पीटर आणि त्याचे आई वडील यांचे इतके उत्तम वर्णन आहे की ते घर, जीना, वरची खिडकी सगळे डोळ्यासमोर येते... चित्रमय रोजनिशी. कितीही भिती वाटली तरी तुझा निर्भिडपणा, उपजत विनोदबुद्धी व रसरसशीतपणा तू अजिबात सोडला नाहीस. पहिल्यांदा तुमच्याकडे खाण्याची चैन होती. पण नंतर ती चैन अजिबात राहिली नाही. अगदी आन्हिकं उरकतानासुध्दा तुम्हाला ज्या अनावस्थेतून जावे लागले, ते वाचताना अंगावर काटा येतो. तुला कितीतरी विषयांत गती होती, आवड होती आणि एकाच वेळी तू ते हाताळू शकत होतीस. इतक्या विपरीत परिस्थितीत तुझा मेंदू इतका लिलया कसा काम करू शकतो? हा प्रश्न सुटतच नाही. पौगंडावस्थेतील त्या काळातल्या मुलीची मानसिक ससेहोलपट अगदी या काळातसुध्दा मनाला भावते, पटते. शेवटचं तुझं पत्र "विसंगती चे बोचके" म्हणजे मानवी मनाचा कवडसा आहे. प्रत्येकजण स्वत:शी आणि इतरांशी वेगळा असतो, पण ते कबूल करण्याचे धारिष्ट्य तुझ्यात आहे. खरंतर तु कोमल, हळवी, निसर्ग सौंदर्याची आवड असलेली मुलगी... पण लोकं आपल्याला हसतील म्हणून तू तुझ्यातल्या हट्टी, खोडकर, आनंदी मुलीला सतत बाहेर येऊ दिलेस; दोन्हीही रूपे लोभसवाणीच! तुला एकच सांगते, तुझ्या लेखनाद्वारे तुला अमर व्हायचं होतं, ते तू झालीस, जगातील ३०/३५ भाषांमध्ये तुझ्या रोजनीशीचा अनुवाद झाला आहे. तुझी ही इच्छा पूर्ण झालीच आहे, पण ते तुझ्यापर्यंत पोहोचेल का गं ? तुझी, पत्रसखी ...Read more

माझ्या अत्यंत आवडत्या अशा या फेसबुक ग्रुप वरील माझी ही पहिली पोस्ट... या ग्रुपमुळे अनेक अज्ञात तितक्याच विलक्षण पुस्तकांची ओळख झाली आणि घरातील बुकशेल्फ मध्ये त्यांची भर पडत गेली... मनस्वी आभार वाचन संस्कृती जपणाऱ्या ग्रुपवरील सर्व वाचन प्रेमींच.... प्रियअँन फ्रॅंक... तसंतर काही वर्षांपूर्वीच ओळख झाली होती तुझी.. घट्ट रुतून बसली होतीस तू काळजाच्या कोपऱ्यात.. पण या कोरोनाग्रस्त दिवसांत तू अधिकच जवळची होऊन गेलीस.. आम्ही आमच्याच घरात काही जुजबी अडचणी वगळता सुखात लॉकडाऊन आहोत ते ही काहीच दिवसांकरिता.. पण तब्बल दोन वर्षे एका बंदिस्त तळघरात राहून क्षणोक्षणी मृत्यूचे सावट पुऱ्या जगण्यावर आच्छादुन राहिलेले असतानाही आयुष्याकडे पाहण्याचा तुझा रसरशीत आशावाद.. त्या बंदिवासातही जगण्याची तुझी अल्लड, निरागस लोकविलक्षण असोशी.. आणि तुझ्या किशोरवयाला न शोभणारं पण प्रौढानाही लाजवेल असं तुझं जगण्याचं ठाम तत्त्वज्ञान... इतक्या लहान वयात स्वतःला इतकं स्वच्छ ओळखणाऱ्या व्यक्ती विरळाच असतात... वाटत राहतं की तू इच्छिलेलं ते सुंदर, मोकळं, स्वतंत्र-स्वच्छंदी आयुष्य तुला लाभायला हवं होतं... अत्यंत हुशार, तरल, संवेदनशील असणारी तू त्याची हकदार होतीस... पण तुझ्या आयुष्याचा कोवळ्या वयातील शेवट मन विदीर्ण करून जातो...आपसूकच आसवांनी श्रद्धांजली वाहिली जाते तुझ्या प्रति... आणि त्याचवेळी.. सत्तेची राक्षसी महत्त्वाकांक्षा बाळगून त्यापायी निष्पाप जीवांची नृशंस हत्या करणाऱ्या जगातील तमाम हुकूमशहांविरुद्ध चीड धुमसत राहते मनात.... ...Read more