डॉलर बहू ही मूळची सुधा मूर्ती लिखित कन्नड कादंबरी. याचा मराठी अनुवाद केला आहे प्रसिद्ध लेखिका, अनुवादक उमा कुलकर्णी यांनी (या वर्षी ज्यांचे निधन झाले ते जेष्ठ लेखक विरुपाक्ष कुलकर्णी यांच्या त्या पत्नी). शामण्णा हे शिक्षक व त्यांची पत्नी गौरम्मा आल्या 3 मुलांसह लहानसा संसार चालवत असतात. मोठा आणि हुशार चंद्रू धारवाडला कामानिमित्त येतो तिथे विनिताच्या प्रेमात पडतो. पण नोकरी आणि ग्रीन कार्ड वगैरेंच्या मागे पळता पळता तो अमेरिकेत स्थायिक होतो. त्याच्यापेक्षा लहान भाऊ गिरीश जो सर्व बाबतीत बराच डावा आहे त्याची वाग्दत्त वधु विनिताच आहे हे कळल्यावर चंद्रूची घोर निराशा होते. वनिता अतिशय सुरेख, सुंदर गळ्याची, कामासही अतिशय तत्पर असते. चंद्रूचे लग्न गावातील श्रीमंत प्रस्थ असलेल्या घरातील जानकीशी होते. चंद्रू आणि जानकी अमेरिकेत आहेत आणि घसघसीत पैसे पाठवतात याचं गौरम्माना अतिरेकी कौतुक असतं. इतकं की त्यांचे विनिताकडेही त्यामुळे दुर्लक्ष होते आणि कधी कधी तर त्या तिला खिजगणतीतही धरत नाहीत. पण कादंबरी तसे बघायला गेले तर वेगवेगळ्या उपकथानकांची आहे. एक हुशार तरुण पैसा आणि अमेरिका यांच्यामागे धावताधावता अव्यक्त प्रेम हरवून बसतो. एक हावरट आणि आळशी नणंद जिला एका वहिनीची किंमतच नाही तर एका वहिनीचं वारेमाप कौतुक आहे आणि मूळ गोष्ट आहे एका सासूची जिची भारतातील सुनेप्रति आणि अमेरिकेतील सुनेप्रति वेगवेगळी वागणूक आहे. आपल्या देशात, आजूबाजूला, लांब कशालाच आपल्यालाही कधी कधी अमेरिकेसारख्या चकचकीत देशाचे आकर्षण वाटते. इतके की आपला खणखणीत रुपयाही डॉलरच्या ओझ्याखाली दबून जातो. अमेरिकेचे सततचे कौतुक असलेल्या गौरम्माला एक वर्षासाठी सुनेच्या(जमुनाच्या) बाळंतपणासाठी अमेरिकेत जावे लागते, तिथे वेगवेगळ्या लोकांशी भेट होते आणि मग त्यांना आपली चूक कशी उमगते, त्या विनिताला समान दर्जा देतात का? अमेरिका आणि भारत यापैकी कुठं जास्त मानसिक आराम आहे असे मानू लागतात,शेवटी त्यांना कोण जवळचं वाटतं? भारतीय सून की डॉलर बहू? याची ही कथा आहे. यातील कथानक हे सर्वसामान्य शेवट असलेला, तरी त्याची मांडणी अतिशय सुरेख केलेली आहे. अमेरिकेत अनेक विधवा, परित्यक्ता यांना समाज सहज आपलंसं करून घेतं, त्यामानाने आपला समाज कसा बंदिस्त आहे याचेही यात छान वर्णन केले आहे. रुपयाला डॉलर्स मध्ये वा उलटे तोलण्याची व त्यावरून त्या माणसाची योग्यता ठरवण्याची जी आपली भारतीय मानसिकता आहे ती यात स्पष्टपणे दिसून येते. पण प्रत्यक्षात त्या त्या ठिकाणी काय परिस्थिती आहे हे तिथे गेल्याशिवाय कळत नाही. यातील वचनानुसार म्हणायचे झाले तर `नदीपलीकडचं कुरण नेहमीच हिरवंगार दिसत असतं`. वाचनीय आहे. ...Read more

परदेशात जाऊन डॉलर मिळवण्याच्या नादात आपण आपली माणसं गमावतो, आपल्या देशा पासून, माती पासून कायमच दुरवतो.. आणी डॉलर कमावून खरच सुखी होतो का?? श्रीमंत होतो का? या साठी डॉलर बहू अवश्य वाचावे असे पुस्तक आहे....

सुधा मूर्ती ह्यांची सगळीच पुस्तके खुप छान आहेत आणि त्यातील एक म्हणजे डॉलर बहू.. भारत आणि अमेरिका या दोन देशांमधील परिस्थीती चे अगदी समर्पक वर्णन केले आहे. पुस्तक वाचतांना बरेच प्रसंग तसे च्या तसे आपल्या डोळ्यांसमोर उभे राहतात. तेव्हा एक डलर म्हणजे चाळीस रुपये होते तर सद्या एक डॉलर ७५ रुपयाच्या घरात जावून पोहचला आहे. आणि ही तफावत वाढतच चालली आहे. डॉलर च्या तुलनेत रुपया अजून कमजोर होत चालला आहे. यामागची कारणे विचारात घेणे गरजेचे आहे असे मला वाटते. काही वर्षांपासून अमेरिकेत जावून तिकडेच स्थायिक झालेल्या भारतीयांचे प्रमाण वाढले आहे. चंद्रूचे मित्र राधाकृष्ण जेव्हा त्याला भारतातील चांगली सरकारी नोकरी सोडून अमेरिकेतील त्यांच्या नोकरी आणि कामा बद्दल सांगतात तेव्हा खरच कुठेतरी भारतातील राजकारण, आपल्याच माणसांनी आपल्याच माणसांचे पाय खेचणे आणि विशेष म्हणजे गुणवत्तेला प्राधान्य नसणे ह्या गोष्टींचा मनावर खोलवर परिणाम होतो. तसेच जमुना आणि तिच्या अमेरिका स्थायिक भारतीय मैत्रिणींचे भारतात परत न येण्यासाठी ची कारणे आणि त्यांची संभाषणे ऐकून अंगावर काटा येतो. इतके दिवस सर्व सुखसोयींनी युक्त अशा अमेरिकेत राहून त्यांना सर्वच गोष्टींचे स्वातंत्र्य असल्याचं जाणवते. म्हणूनच तीन वर्षांतून तीस दिवस हे त्यांचे धोरण.. ह्याचे कारण जमुना सांगते, `येणाऱ्या-जाणाऱ्यांचा, पाहुण्यांचा त्रास नाही.सास-ूसासरे आणि म्हाताऱ्या कोताऱ्या माणसांची सेवा करावी लागत नाही. मला तर अशा या कामाचीकिळसच येते. सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे इथं असताना आपले नवरेही आपलं ऐकतात. कारण दुसरी सपोर्ट सिस्टीम च नसतेना!’भारतात जातांना नातेवाईकांसाठी भेटवस्तू दिल्या की ते पण खूष. गौरम्मांना अमेरिकेत भेटलेल्या जवळ जवळ सर्वच भारतीय माणसांच्या आयुष्याची कहाणी ऐकून ती लोक अमेरिकेत आनंदाने जीवन जगत असल्याचे जाणवते. पण राधाकृष्ण ह्यांनी जेव्हा तिकडे भारतीयांची मुले वयात आल्यावर जी भयावह परिस्थिती असते ती वर्णन केली आहे. अमेरिकेतील काही काळाचे वास्तव्य जेव्हा संपत येते तेव्हा आपल्या भारतात राहणाऱ्या सुनेचा गौरम्माना अभिमान वाटायला लागतो पण तोपर्यंत थोडा उशीरच झालेला असतो. अर्थातच शामण्णा सारखे समजूतदार सासरे विनता ला लाभले होते आणि विनताच्या मनःस्थिती चा त्यांना पूर्णपणे अंदाज आलेला असतो. म्हणुन त्यांनी कथेच्या शेवटी घेतलेला निर्णय मला प्रशंसनीय वाटतो. ...Read more

आजच मा.सुधा मुर्ती यांचे `डॉलर बहू` वाचले.बहुतांश भारतीयांमध्ये असणारे अमेरिका आणि तेथील तथाकथित संपन्न जीवनाचे आकर्षण आणि त्यातील फोलपणा त्यांनी अत्यंत सोप्या भाषेत कथासूत्र स्वरूपात या पुस्तकाद्वारे वाचकांपुढे मांडले आहे. अमेरिकन डॉलर च्या भुलभुलैययापेक्षा आपले संस्कार श्रेष्ठ आहेत,हेच सुधा मुर्तीनी खूप सुंदररित्या या कथा/कादंबरीत सांगितले आहे..न वाचलेल्यानी एकदा नक्की वाचावी आणि ज्यांनी वाचली आहे त्यांनी आपले अभिप्राय नक्की सांगावेत ...Read more