METHODICAL RESEARCH RARELY LENDS ITSELF TO PASSIONATE WRITING. BUT INFALLING OVER BACKWARDS, ARUN SHOURIE SEEKS TO COMBINE FACTS, FIGURES, STATEMENTS AND JUDGEMENTS WITH THE ARGUMENTATIVE RHETORIC OF A PROPAGANDIST. THE RESULT IS AN EMINENTLY READABLE BOOK. RESERVATIONS IN JOBS AND EDUCATION HAVE ALWAYS BEEN A CONTENTIOUS ISSUE. EVER SINCE PRIME MINISTER V.P. SINGH UNLEASHED THE MANDAL COMMISSION REPORT IN 1989, THE ISSUE OF RESERVATIONS HAS BEEN HOTLY DEBATED ACROSS INDIA`S SOCIAL AND POLITICAL SPECTRUM. BUT HAVE RESERVATIONS REALLY SERVED THE PURPOSE THEY WERE INTENDED FOR? INFALLING OVER BACKWARDS, ARUN SHOURIE, WITH CHARACTERISTIC ATTENTION TO DETAIL AND METICULOUS RESEARCH, POINTS TO THE TRUTH ABOUT RESERVATIONS: THAT THEY ARE A SLEIGHT OF HAND OF THE POLITICIAN. HE ALSO TAKES APART PRORESERVATION JUDGEMENTS OF THE SUPREME COURT AND, IN THE PROCESS, BARES THE LARGER DANGER THEY PORTEND, THE DANGER TO THE ONE DYKE THAT HAS SAVED US THUS FAR, THE DOCTRINE OF THE BASIC STRUCTURE ITSELF. TRACING THE HISTORY OF RESERVATIONS FROM THE CONSTITUENT ASSEMBLY DEBATES TO THE LATEST JUDGEMENTS,FALLING OVER BACKWARDSIS A STINGING REJOINDER TO THOSE WHO ADVOCATE RESERVATIONS AS THE PANACEA FOR ALL THE ILLS THAT PLAGUE THE NATION.
तपशीलवार, शिस्तबद्ध व तथ्यांनी युक्त असे संशोधनात्मक लिखाण हे बरेचदा वाचनीय नसते. परंतु या पुस्तकात अरुण शौरी यांनी तथ्य, आकडेवारी, विधाने आणि निकाल यांवरचे भाष्य कौशल्याने कथन केले आहे. ‘नोकरी आणि शिक्षण या क्षेत्रांमधले आरक्षण’ हा विषय कैक वर्षे विवादास्पद आहे. १९८९मध्ये पंतप्रधान व्ही.पी. सिंग यांनी मंडल आयोगाचा अहवाल उचलून धरल्यापासून आरक्षण हा विषय भारताच्या सामाजिक, तसेच राजकीय क्षेत्रांत वादग्रस्त ठरला आहे. परंतु खरेच त्यामुळे आरक्षणामागचा मूळ हेतू साध्य झाला आहे का? या पुस्तकात शौरी हे खोलात संशोधन करून आरक्षणासंदर्भातल्या एकेका तपशिलाकडे लक्ष वेधतात आणि त्यांची मते मांडतात. यासोबतच ते सुप्रीम कोर्टाचे आरक्षणाच्या बाजूने दिलेले निकाल व त्यांचे विश्लेषण वाचकांसमोर ठेवतात. भारतीय समाजाला लागलेल्या जातिभेदाच्या रोगावरचा आरक्षण हा उपाय आहे, असे मानणायांसाठी हे पुस्तक म्हणजे सणसणीत टोला आहे.
महाराष्ट्र ग्रंथोत्तेजक संस्था पुरस्कार २०१६- आर.बी.भिडे परितोषिक