`रॉबिन कुक` यांच्या लेखणीतून उतरलेला अजून एक थरार. न्यूयॉर्क मधील काही हॉस्पिटलमध्ये अचानकपणे तरुण आणि निरोगी, पण काही साध्याश्या उपचारासाठी किंवा शस्त्रक्रियेसाठी हॉस्पिटलमध्ये दाखल झालेल्या रुग्णांचा मृत्यू व्हायला लागतो. डॉक्टर लॉरी माँटगोमेी आणि डॉक्टर जॅक स्टेपल्टन या सरकारी हॉस्पिटलमध्ये शव विच्छेदन म्हणजे पोस्ट मार्टेम विभागात काम करत असलेल्या मेडिकल एक्झॅमिनरना या विषयी शंका येते. शव विच्छेदनात तर मृत्यू तर नैसर्गिक वाटतो. पण यात काहीतरी लपलेले आहे हे कळल्याने , लॉरी अजून खोलात जाऊन मृतदेहांची शास्त्रीय तपासणी करवून घेते. कोण मारत आहे या निरागस लोकांना आणि का? आधुनिक प्रगत चाचण्या आणि त्यामुळे मनुष्याला भविष्यात होणाऱ्या संभाव्य रोगाची माहिती कशा साठी वापरली जाते? त्याचा फायदा कुठल्या क्षेत्रातील बड्या धेंडं उठवतात? काय आहे यांची खून करण्याची पद्धत जी शवविच्छेदन मध्ये सुद्धा सहज सापडू शकत नाही? पाठोपाठ होणारे मृत्यू , त्याचा शवविच्छेदनाच्या चाचण्या, गुन्हेगारपर्यंत पोहचण्याची धडपड.. एक वैद्यकीय क्षेत्रातील एका प्रकारची अपप्रवृत्ती दाखवणारी कादंबरी वाचावी अशी. ...Read more

नुकतच राॅबीन कुक यांचे "मार्कर" वाचले. राॅबीन कुक यांनी रुढ केलेला "वैद्यकिय थ्रिलर" हा नविन साहीत्यप्रकार यात पुढे येतो. मराठीत एकदोन अपवाद वगळता अशा विषयाचे लिखाण जवळजवळ नाहीच. रवी बापट यांचे "पोस्टमाॅर्टेम"आहे पण ते अजुन वाचायचय... राॅबीन कुक हे ्वतः वैद्यकीय व्यवसायातले! पेशाने डाॅक्टर!...स्वतः डाॅ. असतानाही लेखकाने वैद्यकीय व्यवसायातील अपप्रवृत्ती,काळी बाजु समोर आणण्याचा जो यशस्वी प्रयत्न केलाय त्याला तोड नाही.मुळात असे काहीतरी लिहीणे हीच खुप धाडसाची गोष्ट आहे कारण जिथे पैसा धो धो मिळतो ,तिथे अनेक लाॅबीज तयार झालेल्या असतात ज्या त्यांच्या मार्गात येणार्‍या गोष्टी संपवण्यासाठी कुठल्याही थराला जाउ शकतात. त्यांच्याविरुद्ध जाणे तसे धोक्याचेच असते.पण राॅबीन कुक यांनी हा धोका पत्करुन अशा अनेक कादंबर्‍या लिहीलेल्या आहेत. वैद्यकीय व्यवसाय हा खुप सेवाभावी व्यवसाय,डाॅक्टर म्हणजे देव,अशा सगळ्या धारणांना राॅबीन कुक यांच्या कादंबर्‍या वाचल्यावर छेद जातो. वरवर सेवाभावी वाटणारा हा व्यवसाय आतुन स्वार्थांधाने कसा पोखरलेला आहे हे या कादंबर्‍या वाचल्यावर लक्षात येते.लेखकाने ते मांडलयही उत्कृष्टरीत्या! स्वतः डाॅक्टर असल्यामुळे त्यांनी अनेक बारीकसारीक संकल्पना स्पष्ट केलेल्या आहेत.त्याही रंजक स्वरुपात. विषय बर्‍यापैकी सर्वसामान्यांच्या ज्ञानाच्या कक्षेबाहेरचा असला तरी वाचकाला वाचनात गुंगवुन ठेवण्याची शैली लेखकाला छान साधलेली आहे.आपल्याला माहीत असलेला वैद्यकीय व्यवसाय हे जणु हिमनगाचे एक टोक आहे असे वाटावे एवढी प्रचंड आणी वेगळी माहीती लेखक आपल्याला देतात. त्या काळ्या पडद्यापलीकडील सैतानी जग किती क्रुर असते हे लक्षात आल्यावर वाचक हादरुन जातो. त्या जगामधे रुग्ण हा फक्त पैसे कमावण्याचे साधन असतो. सामान्य लोकांना माहीती असलेल्या "कट प्रॅक्टीस"वगैरे बाबी काहीच नाहीत अशा प्रकारे ते लोकांच्या जीवनाशी अक्षरशः खेळत असतात. ही industry प्रचंड पैसा कमावुन देणारी आहे,फक्त गरज आहे एका मेलेल्या मनाची.....!मग सगळे काही साध्य होते. राॅबीन कुक यांच्या अनेक कादंबर्‍यांपैकी नुकतीच वाचलेली " मार्कर"! यातील प्रमुख पात्रे लाॅरी माँटगोमेरी आणी जॅक स्टेपल्टन हे दोघेही मेडीकल एक्झॅमिनर असतात. मेडीकल एक्झॅमिनर म्हणजे "पोस्टमाॅर्टेम" करणारे डाॅक्टर! तिथे परदेशात या ही विषयाची पदवी घ्यावी लागते व या डाॅ.ना मेडीकल एक्झॅमिनर म्हणतात. (आपल्याकडे जे लोक हे काम करतात त्यांना ट्रेनिंग असते की नाही माहीत नाही. हे लोक दारु वगैरे पिउन काम पार पाडतात अस ऐकलय.असो....)तर... या कादंबरीमधील या मेडीकल एक्झॅमिनरचे काम असते रुग्ण दगावल्यावर पोस्टमाॅर्टेम करुन रुग्णाच्या मृत्युची कारणे शोधणे.लाॅरी ला अचानक काम करताना काही वेगळे जाणवते. तिच्याकडे पोस्टमाॅर्टेमसाठी येणार्‍या केसेसमधे एक समान धागा असतो जो एका हत्यासत्राकडे निर्देश करीत असतो. लाॅरी ही गोष्ट जॅकला सांगते पण तो विश्वास ठेवत नाही. तिच्यावर खरतर कुणीच विश्वास ठेवत नाही. पण जसजसा काळ जातो तसतसा काहीजणांना लाॅरी म्हणते ते बरोबर आहे असे वाटु लागते. ते तीला साथ देतात. शेवटी एक वेळ अशी येते की लाॅरी स्वतः त्या हत्याकांडाचा बळी ठरु पाहाते,पण डाॅ.जॅक स्टेपल्टन पराकाष्ठा करुन तिला वाचवतो. यातील थरार ,उत्कंठा अनुभवण्यासाठी ही कादंबरी वाचणेच इष्ट ठरेल.याचा उत्तम मराठी अनुवाद अनिल काळे यांनी केला आहे. कादंबरीतील पात्रे,त्यांची मांडणी,घटनाक्रम कुठेही कृत्रीम,ओढुनताणुन आणलेले वाटत नाही हे लेखकाचे यशच आहे. सो.....नक्की वाचा"मार्कर"बाय राॅबीन कुक!......आणि राॅबीन कुक यांची "टाॅक्सीन,कोमा" आणि इतरही सगळी पुस्तके!....... ©वृषाली बोरावके ...Read more

चंगळवादाचा भोगवादाचा अतिरेक स्वभावातील दोष, या सगळ्या गोष्टी एकत्र आल्यातर माणूस खुनशी बनतो. आपला धर्मच विसरतो, नीतीमूल्ये पायदळी तुडवत जगत राहतो अन् एकाक्षणी मुंगीसारखा चिरडलाही जातो! प्रस्तुत कादंबरी हेच सांगते. जगभर रोजच नवे नवे शोध लागत असतात. कणतेही संशोधन हे दुधारी शस्त्र असते. मार्कर हा असाच एक नवा वैद्यकीय शोध आहे. माणसाला भविष्यात कुठला कर्करोग होईल हे सांगणारा शोध. पण याच मार्करच्या साहाय्याने राक्षसी महत्त्वाकांक्षा बाळगणारी माणसे, काही पैशाला भुलून वाटेल ते काम करणाऱ्या माणसांना हाताशी धरून कंपनीच्या फायद्यासाठी कसे खून सत्र घडवून आणतात याची ही झोप उडवणारी कादंबरी! मराठीत ही आणल्याबद्दल अनिल काळे यांचे मनःपूर्वक कौतुक करायला हवे. मेहता प्रकाशनाचे आभार मानायला हवेत. रॉबिन कुक यांचा कादंबरी लेखनात हातखंडा आहे. ‘कोमा’पासून आपण सर्वजण त्यांना ओळखतो ‘मार्कर’ ही त्यांच्या आजवरच्या लौकिकाला साजेशीच कादंबरी आहे. मला जास्त कौतुक वाटते ते अनिल काळे यांचे फार बेमालूम अनुवाद त्यांनी केलेला आहे. एक रंजक वाचनानंद मार्करने मला दिला. अनिल काळे यांनी फार सुंदर अनुवाद केला आहे. संपूर्ण वातावरण ते लिलया उभे करतात. डॉक्टर नसताना वैद्यक जगताचे सर्व बारकावे त्यांनी छान चितारले आहेत. अमेरिकेत घडणारी ही हॉस्पिटल विश्वातली खून सुत्रांची कादंबरी, मराठीत आणताना अनुवादकाने कौशल्य पणाला लावले आहे. कुठेच ही कादंबरी कृत्रिम वाटत नाही. उत्कंठा पानापानावर वाढतच जाते. वाचक कादंबरी बाजूला ठेवूच शकत नाही हेच या अनुवादाचे खरे यश आहे. ...Read more

‘मार्कर’ ही अमेरिकन लेखक रॉबिन कुक यांची ४७६ पानांची कादंबरी. ही कादंबरी मेहता पब्लिशिंग हाऊसने मराठीत आणली आहे. अनिल काळे यांनी या ग्रंथाचा मराठी अनुवाद केला आहे. रॉबिन कुक यांची यापूर्वी सिझर ही कादंबरी डॉ. प्रमोद जोगळेकर यांनी अनुवादित केली होती. ॉबिन कुक हे पेशाने डॉक्टर आहेत आणि त्यांनी आपल्या कथा कादंबऱ्यांतून प्रगत वैद्यकीय सेवा, प्रगत वैद्यकीय संशोधन आणि त्यामुळे निर्माण झालेल्या समस्या हे विषय हाताळले आहेत. ‘मार्कर’ ही कादंबरी लॉरी आणि जॅक या दोन डॉक्टरांच्या संबंधातली आहे. लॉरी ही वयाच्या ४०व्यात असलेली एक महिला आहे, तर जॅक हा तिच्याबरोबर न्यूयॉर्कच्या शवविच्छेदन केंद्रात काम करणारा सहकारी डॉक्टर आहे. जॅकची पहिली पत्नी आणि दोन मुली विमान अपघातात वारलेल्या असतात. त्यामुळे तो काहीसा आत्मकेंद्रित असतो. लॉरी आणि जॅक यांचे प्रेमसंबंध असले तरी जॅकला आता नव्याने संसार मांडायचा नसतो आणि लॉरीला जॅकपासून मूल पाहिजे असते. मुलाच्या मुद्यावरून लॉरी आणि जॅक यांच्यात ताणतणाव निर्माण झालेला असतो. याच काळात न्यूयॉर्कच्या शवविच्छेदन केंद्रात चकीत करणाऱ्या घडत असतात. किरकोळ ऑपरेशन झालेले लोक मरायला लागतात आणि त्यांचे शवविच्छेदन लॉरीला करावे लागते. शवविच्छेदन करताना मृत्यूची कारणे स्पष्टपणे द्यायची असतात. अशाच कारणाचा शोध घेताना तिला मानवी जिन्समध्ये कसला तरी बदल झाल्याचे वाटायला लागते आणि तिची एक मोठी शोधमोहीम सुरू होते. कादंबरीचे कथानक मानवी शहरातील जिन्समध्ये झालेला बदल केला का घडवून आणला या दिशेने सुरू होते. याच काळात लॉरीला ज्यामुळे माणसाला कर्करोग निर्माण होतो असा जिन्स आपल्या शरीरात असल्याचे लक्षात येते आणि कथानकाला वेगळे वळण मिळते. कादंबरी वाचताना ज्यांना थोडेफार विज्ञानाचे ज्ञान आहे असे वाचक चकीत होऊन जातात. एखादा अवघड विषय तो ललित साहित्याच्या स्वरूपात मांडतानाही लेखक विज्ञानाची कास सोडत नाहीत हे फारच अवघड काम आहे. मार्कर या कादंबरीत रॉबिन कुकने प्रारंभापासून शेवटपर्यंत वैज्ञानिक कादंबरीचे निकष पाळले आहेत. त्याचवेळी कथा प्रभावी राहील, प्रसंग बेजोड होणार नाहीत याची काळजी घेतली आहे. मार्कर वाचताना अनिल काळे यांनी वाचकांच्या सर्व अपेक्षा पूर्ण केल्या आहेत असे लक्षात येते. मेहता पब्लिशिंग हाऊसने एक चांगले पुस्तक, चांगल्या पद्धतीने मराठीत आणले आहे. पुस्तकाचा तांत्रिक दर्जा उत्तम आहे. मुद्रण सुबक आहे. वाचकाला आकर्षित करण्यासाठी या बाबी पुरेशा ठरतात. ...Read more