* Front & back cover images are for illustration purposes only and the price of book is sold separately.
  • Availability : Available
  • ISBN : 9788177660517
  • Edition : 12
  • Publishing Year : NOVEMBER 1973
  • Weight : 100.00 gms
  • Pages : 120
  • Language : MARATHI
  • Category : BIOGRAPHY
  • Available in Combos :V. P. KALE COMBO SET-52 BOOKS.
Quantity
Buying Options:
  • Ebooks:
  • Print Books:
OT;GAUTAM BUDDHA, LAOTSE AND CONFUCIUS WERE SITTING TOGETHER IN THE HEAVEN. THE TIMEFAIRY CAME OVER THERE WITH THREE GLASSE. ALL THE THREE GLASSES WERE FULL UP TO BRIM. SHE OFFERED THEM TO THE TRIO. GAUTAM BUDDHA REFUSED THE GLASS SAYING THAT LIFE IS FULL OF SADNESS. LAOTSE ACCEPTED THE GLASS SAYING THAT “NOW THE GLASS IS ALREADY BEEN OFFERED, LET ME TASTE IT”. CONFUCIUS JUST ACCEPTED THE GLASS.”IF “ASHTAVAKR” REACHES THE HEAVEN THEN WHAT WOULD BE HIS REACTION?”, ONE DISCIPLE ASKED OSHO. OSHO ANSWERED, HE WILL ACCEPT THE DRINK AND THEN FINISH OFF THE TIMEFAIRY TOO AS SHE HERSELF IS TIME, “SAMAY”. THE JUICE IN THE GLASS IS LIFE ITSELF. THE FULLNESS OF THE GLASS INDICATES THAT LIFE IS FULL OF JUICES OR THE JUICE IS FILLED IN THE GLASS OF LIFE. TO ENJOY THE JUICE MEANS TO ENJOY LIFE, TO CONQUER OVER TIME. EVERY MOMENT OF OUR LIVING IS FULL OF VIGOUR AND VITALITY, TO ENJOY IT MEANS TO WIN OVER LIFE. IF YOU MISS EVEN A SINGLE SECOND THEN YOU MISS THE HAPPINESS IN IT TOTALLY, FOREVER. J. KRISHNMURTI CALLS THIS AS AWARENESS. IF WE ARE AWARE THEN WE CAN KEEP OUR EYES OPEN TO EACH AND EVERY MOMENT OF PRESENT. THAT SINGLE MOMENT WILL TEACH US TO INVEST AND SPEND PROPERLY. THOSE PEOPLE WHO COME ACROSS SUCH AWARENESS NEVER REPENT IN LIFE FOR ANYTHING. I CONSIDER MYSELF TO BE VERY LUCKY AS I GOT AN OPPORTUNITY TO MEET SUCH A PERSON IN MY LIFE; FIRST IT WAS MY FATHER AND LATER ON IT WAS DR. SURESHCHANDRA NADKARNI WHO ACTUALLY FINISHED THE TIMEFAIRY. I NEVER CAME ACROSS THE TIMEFAIRY, BUT MY FATHER HAD DRANK TO THE LAST DROP OF LIFEJUICE FROM THE GLASS OF LIFE, HAD ENJOYED IT, HAD STRIVED FOR IT; AND ME? I HAD WITNESSED IT. IT WAS DR. NADKARNI WHO WAS DITTO LIKE MY FATHER; THIS BOOK WHICH IS WRITTEN IN THE MEMORIES OF MY FATHER IS DEDICATED TO HIM." VA PU. "VASANTA; ANNA KALE”S LUCKY SON. ANNA HIMSELF WAS A VERY LUCKY PERSON. HE HAD A BEAUTIFUL COMMAND OVER BRUSH AND THE PEN. VASANTA WAS ALWAYS MORE CLOSE TO THE PEN. BUT BOTH FATHER AND SON HAD SAME ADDICTION; DRAMA AND THE PEOPLE RELATED TO IT. I AM NOT SURPRISED TO SEE THAT THE THIRD GENERATION HAS CONTINUED WITH THE TREND. ANNA”S GRANDSON SUHAS IS ACQUIRING NAME AND FAME AS AN ACTOR AT THE VERY YOUNG AGE AND ALSO HAS A SMOOTH HAND OVER THE BRUSH. SUHAS MIGHT BECOME A SINGER IF PURSUED PROPERLY. ANNA WILL BE 87 YEARS OLD NOW AND WE WISH THAT VERY SOON WE GET A CHANCE TO CELEBRATE THE CENTURY. THOUGH HE IS VASANTA”S FATHER, FOR ALL OF US DRAMATIST HE IS NO LESS THAN OUR FATHER.HE MAINLY WORKED AS A DRAPER AND MANY OF US HAD HAD IT AS THE BACKGROUND. OVER THE YEAR, ANNA AND HIS DRAPERY BOTH HAVE STOOD FIRMLY BEHIND US. HE ALWAYS PASSESSED EVER FRESH ATTITUDE. VASANTA IS LUCKY TO HAVE A FATHER WHO GAVE HIM NOT ONLY GUIDANCE, SUPPORT, BUT A WHOLE LOT OF FRIENDSHIP. HE WAS THE BEST FRIEND OF HIS SON. HE WAS HIS SON”S ROOM PARTNER IN ALL SENSE. HE TRAVELLED BETWEEN PUNE AND MUMBAI THROUGHOUT HIS LIFE. WITH DUE RESPECT, HIS DAUGHTER AND DAUGHTERINLAW ALSO ENJOY TEASING HIM, CAN BE FRIENDS WITH HIM. HE IS SO SWEET BY NATURE THAT HIS KIDS HAVE FORGOTTEN THAT HE CAN SCOLD TOO. EVEN TODAY, MANY A FAMILIES WONDER WHAT IT IS LIKE FOR THE “PA” TO BE FRIENDLY WITH THEM. HIS APPEARANCE IS VERY SIMPLE; THE ART STUDENTS DRESS UP MORE COLOURFULLY THAN HIS PAINTINGS. HE DRESSES ACCORDING TO THE OLD TRENDS BUT COLOURS BEYOND THE SET NORMS. DRAPERY COLOURING IS TIRING MENTALLY AS WELL AS PHYSICALLY; BUT AT THE AGE OF 80, ANNA COLOURED THE DRAPERY FOR THE JUNGLE, PALACE ETC. FOR BALGANDHARVA NATYA MANDIR AT PUNE, IN HIS OWN STYLE. ART ITSELF HAS A FLOW, CREATIVITY, AN INNOVATIVE TREND. ANNA FOLLOWS THE STYLE OF ANANDRAOJI PAINTER. THE STAGE RECOGNIZES THE IMPORTANCE OF TRENDS IN DRAMA AND IN DRAPERY TOO. ANNA IS A MASTER OF IT. I AM VERY MUCH FOND OF ANNA”S DRAPERY AND WRITING. HIS HAND MOVES SWIFTLY AND DELICATELY OVER THE CANVAS AND THE PAPER BUT EQUALLY OVER HIS FRIENDS” BACKS”“. "PU. LA. DESHPANDE".  
व.पु. काळे हे महाराष्ट्राला एक कथालेखक आणि कथाकथनकार म्हणून सुपरिचित आहेत. व.पु.ंचे वडील पुरुषोत्तम श्रीपत काळे यांचं रूढ अर्थाने चरित्र म्हणता येईल अशा पद्धतीने वपुंनी चरित्र लिहिलं नसलं तरी वडिलांना केंद्रस्थानी ठेवून अंत:करणपूर्वक लिहिलेलं पुस्तक आहे, ’वपु सांगे वडिलांची कीर्ती.’ वपुंचे वडील उत्कृष्ट नेपथ्यकार होते. नाटक आणि चित्रपटांसाठी पडदे रंगवणं हे त्यांचं काम. वपुंची आई (वपु आणि त्यांची बहीण आईला ताई म्हणत), त्यांची मोठी बहीण सिंधूताई आणि वपु स्वत: असं हे चौकोनी कुटुंब. वपु आणि सिंधूताई वडिलांना ’अण्णा’ असं संबोधत. अण्णा मुंबईला व्ही. शांताराम यांच्या राजकमल कलामंदिरमध्ये नोकरी करत. मुंबईला मित्राच्या घरी ते राहत. कुटुंब मात्र पुण्याला होतं. महिन्या दोन महिन्यांनी दोन दिवस रजा घेऊन किंवा एखाद्या शनिवार-रविवारी ते पुण्याला येत. त्यावेळेला वपु आणि त्यांची बहीण शाळकरी वयात होते. नंतर त्यांच्या वडिलांनी मुंबईच्या एका चाळीत घर घेतलं आणि वपु, सिंधूताई व ताई मुंबईला रवाना झाले. आता सगळं कुटुंब एका ठिकाणी राहू लागलं. वपु अणणांबद्दल सांगताना कधी वर्तमानात असतात, तर कधी भूतकाळात जातात; मात्र अण्णांच्या जीवनातील घटना-प्रसंगांचं वर्णन करण्यापेक्षा अण्णांची स्वभाववैशिष्ट्यं सांगण्याकडे त्यांचा कल दिसतो. नेपथ्याचं काम अण्णा किती तन्मयतेने आणि कुशलतेने करत याबद्दल ते सांगतात. तसेच एक वडील म्हणून त्यांचं आपल्याशी कसं नातं होतं, हेही सांगतात. मिश्किलपणा, काहीसा हळवेपणा, ओढठास्तीच्या आर्थिक परिस्थितीतही त्यांचं आनंदी राहणं, काटकसरीपणा, कष्टाळूपणा, वक्तशीरपणा, कधीही कोणाबद्दलही तक्रार करायची नाही किंवा केलीच तर ती वेगळ्या पद्धतीने करायची . त्यांची स्वभाववैशिष्ट्ये वपु नोंदवतात. अण्णा केवळ नेपथ्यकारच नव्हते तर ते लेखनही करायचे, मंगलाष्टकं रचायचे. वेगवेगळे अल्बम्स करायचा छंद त्यांना होता. वपुंच्या काही कथांची शीर्षकंही अण्णांनी सुचवली आहेत. ते रोजनिशी लिहित. त्यांच्या नेपथ्यातील बारकावे, जिवंतपणा आणि कुशलता दर्शवणारे काही प्रसंग वपुंनी सांगितले आहेत. ललितकलादर्शसाठी अण्णांनी केलेल्या कामाचा उल्लेख आणि त्यांचा त्या संस्थेशी असलेला ऋणानुबंध याबद्दलही वपुंनी लिहिले होते. राजकमल आणि ललितकलादर्श या दोन्ही संस्थांच्या यशस्वितेमध्ये अण्णांचंही योगदान महत्त्वाचं होतं; पण त्या संस्थांनी अण्णांची म्हणावी तेवढी दखल घेतली नाही; उलट व्ही. शांताराम आणि भालचंद्र पेंढारकर यांनी अण्णांच्या बाबतीत जी अनास्था दाखवली त्याबाबतची नाराजी वपुंनी व्यक्त केली आहे.

No Records Found
No Records Found
Keywords
25TH MARCH #SANVADINI #VAPU 85 #NAVRA MHANAVA AAPALA #MODEN PAN VAKNAR NAHI #ONE FOR THE ROAD #ZOPALA #MAYABAJAR #CHATURBHUJ #INTIMATE #GULMOHAR #VAPURVAI #HUNKAR #MI MANUS SHODHATOY #BAI BAYKO CALENDER #SWAR #BHULBHULAIYA #KA RE BHULALASI #VALAY #KARMACHARI #AIK SAKHE #GOSHTA HATATLI HOTI #TAPTAPADI #GHAR HARAVLELI MANASA #DOST #MAHOTSAV #KAHI KHAR KAHI KHOTA #SAKHI #RANG MANACHE #AAPAN SARE ARJUN #THIKARI #TU BHRAMAT AAHASI VAYA #HI VAT EKTICHI #PARTNER #DUNIYA TULA VISAREL #PREMAMAYEE #FANTASY EK PREYASI #PANPOI#NIMITTA #MAZA MAZYAPASHI? #PLEASURE BOX BHAG 1 #PLEASURE BOX BHAG 2 #KATHA KATHANACHI KATHA #VAPURZA #RANGPANCHAMI #SANGE VADILANCHI KIRTI #CHEERS #MANASA #JAPUN TAK PAUL #LALITKALECHYA SAHAWASAT #DAHAVYA RANGETUN #२५ मार्च #संवादिनी #वपु# ८५ # नवरा म्हणावा आपला #मोडेन पण वाकणार नाही #वन फॉर द रोड#झोपाळा #मायाबाजार #चतुर्भुज #इन्टिमेट #गुलमोहर #वपुर्वाई #हुंकार #मी माणूस शोधतोय #बाई, बायको, कॅलेंडर #स्वर #भुलभुलैय्या #का रे भुललासी #वलय #कर्मचारी #ऐक सखे #गोष्ट हातातली होती! #तप्तपदी #घर हरवलेली माणसं #दोस्त #काही खरं काही खोटं #सखी #महोत्सव #रंग मनाचे #आपण सारे अर्जुन #ठिकरी #तू भ्रमत आहासी वाया #"ही वाट एकटीची #(राज्य पुरस्कार १९७०-७१)" #पार्टनर #दुनिया तुला विसरेल #प्रेममयी #फॅण्टसी एक प्रेयसी #पाणपोई #निमित्त #माझं माझ्यापाशी? #प्लेझर बॉक्स भाग-१ #प्लेझर बॉक्स भाग-२ #कथाकथनाची कथा #वपुर्झा #रंगपंचमी #सांगे वडिलांची कीर्ती #चिअर्स #माणसं #जपून टाक पाऊल! # ललितकलेच्या सहवासातून #दहाव्या रांगेतून
Customer Reviews
  • Rating StarNEWSPAPER REVIEW

    व. पु. काळे या नावाच्या माझ्या तरुण मित्राला कसले म्हणून ग्लॅमर नव्हते. अशा काळापासून मी ओळखतो आहे आणि एकपरीने त्याच्या अनोख्या मार्गक्रमणातील चढउतारांचा मी साक्षी आहे. त्याच्या कथाकथनाचे आरंभापासून तो अगदी कालपरवापर्यंतचे अगणित कार्यक्रम मी वेळोवेळीमोठ्या कुतूहलाने पाहिले, ऐकलेले आहेत आणि तो केवळ अव्वल श्रेणीचा लोकप्रिय कथाकथन आहे म्हणून त्याची व त्याच्या कथांची आजवर कधी मी अवहेलना केलेली नाही आणि तूर्त त्याच्या एकपरीने अभूतपूर्व अशा पुस्तकाच्या परिचयासाठी म्हणून मी हे लिहित असलो, तरी गेल्या कित्येक दशकांपासून जपलेले आमचे जिव्हाळ्याचे स्नेहसंबंध लपवण्याचे वा तटस्थ अलिप्तपणाचे सोंग आणण्याचे काही कारण आहे, असे मला वाटत नाही. पहिल्यापासूनच वेळोवेळी वपु आपली कित्येक महत्त्वाची पुस्तके भेट म्हणून मला देत आलेले आहेत आणि त्यांच्या दोन-तीन पुस्तकांची अशीच परिचायक परीक्षणे अधूनमधून केव्हा तरी लिहिल्याचे स्मरते. पण ही घटनाही कित्येक वर्षांपूर्वीची आहे आणि कथाकथक म्हणून अलौकिक असा लौकिक ज्याला तूर्त लाभला आहे. त्याच्या कथापुस्तकांवर काही लिहिण्यापेक्षा त्याच्या तदितर अन्य स्वत्वविशेष अशा पुस्तकांविषयी लिहिण्यात मला अधिक रस व स्वारस्य आहे. वपु सांगे वडिलांची कीर्ती वपु काही दिवसांपूर्वी माझ्या घरी आले ते अशीच वेगळ्या प्रकारची दोन पुस्तके एकदम भेट म्हणून मला देण्यासाठी. ही दोन्ही पुस्तके वेगवेगळ्या कारणांसाठी तशी एक प्रकारे अभूतपूर्व उल्लेखनीय आहेत. पैकी पहिले जे आहे ते ‘वपु सांगे वडिलांची कीर्ती’ पण या नावातील ‘वपु’ हा पहिलाच शब्द वगळला, तर सांगे वडिलांची कीर्ती’ या वपुंच्या पूर्वप्रसिद्ध पुस्तकाची (पुन्हा एकपरीने) ही दुसरी आवृत्ती आहे. पहिली आवृत्ती पुलांच्या प्रस्तावनेमुळे आणि त्या प्रस्तावनेतील दुर्मिळ असा सहजाभिप्राय एकदम पटण्यासारखा असल्यामुळे जिज्ञासू वाचकांच्या स्मरणात आजही ताजी असेल. पण त्याच पुस्तकाची ही दुसरी आवृत्ती असली, तरी त्या पूर्वावृत्तीचे ही दुसरी आवृत्ती म्हणजे काही शब्दत: पुनर्मुद्रण नव्हे. कारण या दुसऱ्या आवृत्तीच्या अखेरीस आता तब्बल बारा वर्षांनंतर वपुंनी तब्बल पत्तीस पृष्ठांचे एक नवेच प्रकरण ‘का?’ नावाचे जे जोडलेले आहे. ते पहिल्या आवृत्तीच्या वाचकांनासुद्धा सकारण विलक्षण मनोरंजक वाटेल, असे आहे आणि खरे तर त्याविषयी जरा हात झाडून मोकळेपणाने लिहायला मला फार आवडले असते. कारण मूळ पुस्तकाच्या पहिल्या आवृत्तीतील एकूण एक सर्व प्रकरणे वपुंनी आपल्या सदादक्ष वडिलांच्या सदैव जागत्या पहाऱ्यात बसून लिहिली होती. आणि म्हणून लिहिलेली होती ती फार फार हात राखून हे वाचकांनासुद्धा सहज जाणवण्यासारखे होते. अर्थात त्यातही सूचक तपशील तसे पुष्कळच होते. पण ज्यांची कीर्ती वपु सांगत होते, ते त्यांचे तीर्थरूप वडील चित्रकार पु. श्री. काळे, तसे ते इतके मितभाषी की सहसा कधीच काही न बोलणारे, अकारण कृतज्ञतेची जपमाळ सतत ओढणारे आणि सहनशील सोशिकतेने स्वत:पेक्षाही सत्वाला अधिक मानणारे असे सद्गृहस्थ असल्यामुळे स्वत:विषयी आपल्या मुलाने लिहिलेल्या प्रत्येक शब्दाशब्दावर सक्त नजर ठेवून असत आणि त्यांच्या सच्छील वृत्तीला रुचणार नाही, असा एक शब्दसुद्धा त्यांच्या त्या स्मरणलेखनातून ते कटाक्षाने कटाप करीत असत आणि तोही मुकाट्याने आपल्या ‘वडिलांची कीर्ती सांगत’ असला, तरी त्यांची प्रत्येक आज्ञा तो प्रमाण मानीत असे. पण वडील गेल्यावर त्यांनी पूर्वी प्रतिबंध केलेले खरे ते सारे निर्भयपणे सांगून टाकायला आपण आता मोकळे झालो, अशा भावनेने वपुंनी हे जे अखेरचे प्रदीर्ष असे नवे प्रकरण लिहिले आहे. ते मुळातूनच समग्र वाचण्यासारखे आहे. यासाठी की समाजात मोठी मानमान्यता पावलेली सिनेमा नाटकातील लब्धप्रतिष्ठित माणसे खाली मान घालून सचोटीने व कर्तव्यबुद्धीने काम करणाऱ्या या थोरल्या काळ्यारख्या सालस व्यक्तीशी किती कल्पनातीत अशा कृतघ्न क्षुद्रपणाने वागू शकतात, त्याची यथातथ्य कल्पना यावी. पण वपुंच्याच आग्रहाखातर त्यांच्याच एका जुन्या पुस्तकाची ही दुसरी आवृत्ती म्हणून विचारात न घेता त्यांचे जे नवे कोरे पुस्तक आहे. ‘कथाकथनांची कथा’ त्याच्या परिचयाकडे आता काहीशा अनिच्छेने पण तरीही उत्साहाने वळले. ...Read more

Write Your Own Review
  • Default typing language is Marathi. To type in English press Ctrl+G key combination
Submit Review
PLEASE SEND YOUR AUDIO REVIEW ON editorial@mehtapublishinghouse.com

Related Books

People Who Bought This Item Also Bought

Latest Reviews

NAGZIRA
NAGZIRA by VYANKATESH MADGULKAR Rating Star
कृष्णा DIWATE

आजच्या पुस्तकाचा विषय माझ्या आवडीचा - जंगलाचा... *जंगल - काय असतं ?* म्हटलं तर फक्त झाडे, नदी-नाले, प्राणी पक्षी यांनी भरलेला जमिनीचा एक तुकडा .... की वन-देवता? की पशु-पक्ष्यांचं घर? की जीवनचक्रातील अति-महत्वाचा घटक? की आपल्यातल्या दांभिकपणाला - दिखव्याला - व्यवहाराला गाळून टाकणारं आणि आपल्यालाही त्याच्यासारखाच सर्वसमावेशक, निर्मळ बनवणारं आणि आपल्यातल्या originality ला बाहेर आणणारं, असं एक अजब रसायन? *जंगल भटक्यांना विचारा एकदा... बोलतानाच त्यांच्या चेहऱ्यावर आणि डोळ्यात जी चमक दिसेल ना, त्यातून फार वेळ वाट न बघता सरळ जंगल गाठण्याची इच्छा न होईल तरच नवल!* आमचा एक मित्र- ज्याने असंच जंगलांचं वेड लावलं आणि अजून एक भटकी मैत्रीण - जिने त्या वेडात भरच घातली..... आणि असे अजून अनेक भटके निसर्गप्रेमी ... आणि मुळातूनच निसर्गाची ओढ , या सर्व गोष्टी माझ्या जंगल -प्रेमासाठी कारणीभूत ठरल्या. *आणि मग अरण्यऋषी श्री. मारुती चितमपल्ली, शंकर पाटील (कथा), डॉ. सलीम अली, जिम कॉर्बेट, व्यंकटेश माडगूळकर इत्यादींनी या निसर्गदेवतेकडे बघण्याची एक वेगळी दृष्टी दिली. त्या सर्वांनाच आजचा हा पुस्तक-परिचय सादर अर्पण!!* कथांसाठी प्रसिद्ध असणाऱ्या लेखकाने हे नागझिरा पुस्तक का बरे लिहिले असावे? मनोगतात ते स्वतः म्हणतात - *"महाराष्ट्रातील एखाद्या आडबाजूच्या जंगलात जाऊन महिना दोन महिने राहावे, प्राणी जीवन, पक्षी जीवन, झाडेझुडे पाहत मनमुराद भटकावे आणि या अनुभवाला शब्दरूप द्यावे हा विचार गेली काही वर्षे माझ्या मनात घोळत होता. काही परदेशी प्राणी शास्त्रज्ञांनी असा उद्योग करून लिहिलेली उत्तम पुस्तके माझ्या वाचण्यात आल्यापासून ही इच्छा फारच बळवली. मी इथे तिथे प्रयत्न करून पाहिले आणि निराश झालो. हे काम आपल्या आवाक्यातले नाही असे वाटले. मग शेल्लरने कुठेतरी लिहिल्याचे वाचले की भारतातील लोक प्राणी जीवनाच्या अभ्यासात उदासीन आहेत, आफ्रिकेच्याही फार मागे आहेत. त्यांना वाटते अशा संशोधनासाठी प्रचंड खर्च करावा लागतो, पाण्यासारखा पैसा लागतो. पण तसे नाही. गळ्यात दुर्बीण, मनात अमाप उत्साह आणि आस्था असली की अभ्यास होतो. मी शक्य तेव्हा एकट्यानेच उठून थोडेफार काम करत राहायचे ठरवले. कधी काझीरंगा, मानस या अभयारण्यावर, कधी नवेगाव-बांधावर तर कधी कोरेगावच्या मोरावर लिहित राहिलो.* *मला चांगली जाणीव आहे की हा प्रयत्न नवशिक्याचा आहे. तो अपुरा आहे, भरघोस नाही. त्यात बऱ्याच त्रुटी आहेत, पण नव्या रानात शिरण्यासाठी पहिल्यांदा कोणीतरी वाट पाडावी लागते. पुढे त्या वाटेने ये-जा सुरू होते. मी लहानशी वाट पाडली आहे एवढेच!"* लेखक आत्ता असते तर त्यांना नक्की सांगितले असते की तुम्ही पाडलेली पायवाट आता जवळ-पास राजमार्ग बनत चालली आहे. आज अनेक वन्य-जीव अभ्यासक, जंगल भटके सुजाण व सतर्क झाले आहेत, जंगले आणि प्राणी वाचले पाहिजेत यासाठी प्रयत्न सुरु आहेत. ह्या प्रयत्नांमागे लेखकासारख्या अनेक वनांचा अभ्यास करून ते आपल्यासमोर आणणाऱ्यांचा मोठा हात आहे. आज पक्षी-निरीक्षक किरण पुरंदरेंसारखे व्यक्ती शहरातील सगळा गाशा गुंडाळून जंगलात राहायला गेलेत ... काय नक्की thought -process झाली असेल त्यांची? फक्त जंगल-भटकंती करताना पाळावयाचे नियम अत्यंत महत्वाचे आहे. मुख्यत्वे-करून कुठल्याही वृक्षांचे, प्राणी-पक्ष्यांचे आपल्या असण्याने कुठलाही त्रास किंवा धोका - हानी संभवू नये, याची काळजी आपल्यासारख्या सुज्ञ भटक्यांनी नक्की घ्यावी. तरच हे भटकणे आनंद-दायी होईल. *भंडारा जिल्यातील नागझिरा हे एक अभयारण्य! फार सुंदर आहे.* हे पुस्तक फक्त लेखकाच्या दृष्टीने त्यांना भावलेलं जंगल आहे का? फक्त जंगलाचं वर्णन आहे का? तर नाही. एक पट्टीचा कथालेखक आणि मानव-स्वभाव चितारणारा लेखक केवळ वर्णन करू शकत नाही. माझ्या मते ही एक प्रक्रिया आहे, त्यांच्या अंतर्बाह्य बदलाची, जी त्यांना जाणवली, अगदी प्रकर्षाने. आणि तोच स्वतःचा शोध त्यांनी आपल्यासमोर मांडण्याचा प्रयत्न केलाय. बाकी प्रत्येकाचं जंगल वेगळं, खरं जंगल नाही तर स्वतःच्या आतलं एक जंगल. ते ज्याचं त्याने शोधायचं, त्यात डुंबायच, विहार करायचा आणि काही गवसत का ते बघायचं .... लेखकानेही तेच केलं... एक स्वगत मांडलं आहे.... आणि त्यातून संवादही साधला आहे. हे पुस्तक ललित म्हणावे की कादंबरी, वर्णन म्हणावे की आत्मकथन, अशा हिंदोळ्यावर हे वाचताना मी सतत राहते. अतिशय आशयपूर्ण गहिऱ्या अर्थाचे लिखाण आहे यात. लेखकाने नागझिरा आणि त्याचे वर्णन कसे केले आहे ते आपण रसिक वाचकांनी हे पुस्तक वाचूनच त्याचा आनंद घ्यावा. ते इथे मी सांगत बसणार नाही, उगाच तुमचं आनंद का हिरावून घेऊ? मी इथे मला भावलेले लेखकच मांडण्याचा अल्पसा प्रयत्न करत आहे, ते ही या पुस्तकाच्या माध्यमातून... पहिल्याच पानावर ते काय लिहितात बघा - *"गरजा शक्य तेवढ्या कमी करायच्या, दोनच वेळा साधे जेवण घ्यायचे, त्यात पदार्थ सुद्धा दोन किंवा तीनच. स्वतःचे कामे स्वतःच करायची. पाणी आणणे, कपडे धुणे अंथरून टाकणे आणि काढणे या साध्या सुध्या गोष्टींसाठी माणसांनी दुसऱ्यावर का अवलंबून राहावे? एकांत, स्वावलंबन आणि प्रत्येक बाबतीत मितव्यय ही त्रिसूत्री पाळून जंगलात पायी भटकायचे, जंगलाच्या कुशीत राहून निरागस असा आनंद लुटायचा या माफक अपेक्षेने गेलो आणि माझा काळ फार आनंदत गेला . रेडिओ, वृत्तपत्रे, वाङ्मय चर्चा, वाचन, कुटुंब, मित्र, दुसऱ्याच्या घरी जाणे येणे, जेवण देणे आणि घेणे यापैकी काहीही नसताना कधी कंटाळा आला नाही. करमत नाही असे झाले नाही. रोज गाढ झोप आली. स्वप्न पडले असतील तर ती सकाळी आठवली नाही. शिवाय मित आहार आणि पायी हिंडणे यामुळे चरबी झडली. एकूणच मांद्य कमी झाले."* हे वाचून आपल्याला नक्की काय हवे असते, आणि रोजच्या रहाटगाडग्यात आपण काय करतो, याची मनातल्या मनात तुलना व्हावी. खरंच काय हवं असतं आपल्याला? आपण सतत प्रेम, शांती, समाधान आणि मनःशांती याच्याच तर शोधात असतो ना? आणि नेमक्या ह्याच सर्व गोष्टी बाजूला पडून आपण नुसते धावतच असतो... कशासाठी?? जीवनाचं तत्वज्ञान हे फार गंभीर नाहीये, अगदी छोट्या छोट्या गोष्टीतून आपण ते समजून घेऊन शकतो. फक्त ती जाण असली पाहिजे. थोडासा थांबून विचार झाला पाहिजे. मनःचक्षु उघडे पाहिजे आणि मुख्य म्हणजे मी कुणीतरी मोठा , हा भाव पहिल्यांदा गाळून पडला पाहिजे. *अगदी तसंच जसं पानगळीच्या मोसमात जुनं पान अगदी सहज गळून पडतं ... नव्यासाठी जागा करून देतं ... जंगल आपल्याला हेच शिकवतं ... न बोलता ... त्याच्या कृतीतून ... आपली ते समजून घेण्याची कुवत आहे का?* शेवटच्या प्रकरणात लेखक परतीसाठी रेल्वे फलाटावर येतो. तेव्हाचचं त्यांचं स्वगत फार विचार करायला भाग पाडतं - *"ह्या दोन तासात करण्याजोगे असे काहीच महत्त्वाचे कार्य नसल्यामुळे मी आरशासमोर बसून दाढी केली, मिशा काढून टाकल्या. सतत अंगावर होते ते हिरवे कपडे काढून टाकले आणि इतके दिवस माझ्या कातडी पिशवीच्या तळाशी परिटघडी राहिलेले झुळझुळीत कपडे चढवून पोशाखी बनलो.`* किती साधी वाक्य आहेत, पण `पोशाखी बनलो` यातून किती काय काय सांगायचे आहे लेखकाला... गहिरेपण जाणवते! मला विचार करायला भाग पाडते. ट्रेक करून गड -किल्ल्यांहून परतताना माझीही अवस्था काहीशी अशीच व्हायची... जाड पावलांनी घरी परतणे आणि पुन्हा निसर्गात भटकायला मिळण्याची वाट पाहणे, याशिवाय गत्यंतर नसायचे. *जंगलांवर , निसर्गावर निस्सीम प्रेम करणाऱ्या आणि त्यांच्या संवर्धनासाठी झटणाऱ्या अनेक वेड्यांमुळे आज आपली वसुंधरा टिकली आहे. पुढील पिढ्यांसाठी तिला असच बहरत ठेवायचं असेल, किमान टिकवायचं जरी असेल तरी आपणही थोडेसे निसर्ग-वेडे व्हायला काय हरकत आहे??* *वृक्षवल्ली आम्हा सोयरे... वनचरे ...* धन्यवाद! जय हिंद!!! ...Read more