१९३४ मधील उल्केची तेजस्वी कहाणी...आजच्या सत्वहीन समाजमनाला जाग आणणारी... तत्त्वनिष्ठ आणि तत्त्वशून्य माणसांमधील संघर्ष याचे चित्रण साहित्यामध्ये फार जुन्या काळापासून होत आहे. यात बदलत काय असतील, तर ती तत्त्वं. ‘उल्का` या कादंबरीमधील तत्त्वांच्या सघर्षाची पाश्र्वभूमी विसाव्या शतकातील पूर्वार्धातील आहे. पुनर्विवाह केलेल्या तत्त्वनिष्ठ भाऊसाहेबांची कन्या- तारा, जन्मापासून बंडखोर असते. तीच भाऊसाहेबांची उल्का. समाजाने या गरीब शिक्षकाला आपल्यापासून दूर सारलेले असते. मोठी होताना उल्का, आत्याबाई, माणिकराव, इंदू, बाबूराव अशांच्याद्वारे माणसं जगताना कशी लबाडी करतात, काय तडजोडी करतात, कसे एकमेकांचे पाय ओढतात, हे तर ती बघतेच; पण त्याबरोबर तिला भाऊसाहेब आणि चंद्रकांत अशांच्या वागण्यातून प्रखर तत्त्वनिष्ठता पाहायला मिळते. ...Read more

लेखकाला त्याची सगळीच पुस्तकं प्रिय असली तरी, खांडेकरांना " तुम्हाला तुमची कोणती कादंबरी अधिक आवडते?" असं कोणी विचारलं की त्यांचं उत्तर ठरलेलं असे. "उल्का". क्रौंचवध, हिरवा चाफा, दोन ध्रुव इत्यादी कादंबऱ्यांमध्ये लालित्यपूर्ण भाषा, रम्य कल्पना यांचे नोरे बांधणाऱ्या खांडेकरांना उल्काच जास्त का आवडावी याचा उलगडा विचारणाऱ्यांना होत नसे. अर्थात लोकांना आवडणारी कलाकृती लेखकाची आवडती असेलच असं नाही. आणि केवळ लोकप्रियता लक्षात घेऊन लेखक दरवेळेस लिखाण करत असेल, असंही नाही. लेखकाचे वैयक्तिक अनुभव आणि विचार यांमुळे मिळणारी प्रेरणा लिखाणाला कारणीभूत ठरत असावी. आणि आत्माविष्काराच्या आनंदामुळेच अशी कृती लेखकाची प्रिय ठरत असावी. उल्का ही कादंबरीची नायिका. शिक्षणाच्या जोरावर कोणतीही उच्च पगाराची नोकरी करणे सहज शक्य असूनही सामाजिक सुधारणेच्या ध्येयवादाने प्रेरित होऊन छोट्याश्या खेडेगावात शिक्षकाची नोकरी करणारे भाऊ आणि गिरणीत काम करणारे कामगार, शेतमजूर यांचे प्रश्न सोडवण्यासाठी सतत धडपडणारा चंद्रकांत यांसारख्या तत्त्वनिष्ठ माणसांचा संघर्ष उल्केने जवळून पाहिलेला असतो.तसेच वसंत, माणिक, इंदू, बाबुराव यांसारखी तत्वांशी तडजोड करणारी, प्रसंगी तत्वशून्य होणारी माणसेही तिच्या आयुष्यात येऊन गेलेली असतात. ध्येयवादामुळे चंद्रकांत आणि भाऊंच्या वाट्याला आलेल्या दुःखाची जाण तिला असते.तसेच तत्वांशी तडजोड करुन मिळालेले सुखही तिने अनुभवलेले असते. आकाशातून तारका निखळली कि तिची उल्का होते, असे म्हणतात.यातील काही उल्का त्यांच्या प्रवासातच जळून नष्ट होतात आणि पाहणाऱ्यांना विलोभनीय नेत्रसुख देतात, तर काही पृथ्वीवर आदळून मोठा संहार घडवून आणतात.प्रत्येक उल्केचा प्रवास वेगळा असतो. ऐहिक सुखाच्या मागे धावत असताना लबाड, तत्वशून्य माणसांमुळे वाट्याला आलेले अपरिहार्य दुःख. या दुःखाशी सामना करणारी उल्का ते ज्याची व्यवहाराशी गाठ पडल्यावर अनुकंपनिय स्थिती होणार आहे, अशा ध्येयवादाला कवटाळणारी उल्का, उल्काचा हा प्रवास प्रत्येकाने वाचावा असाच आहे. ...Read more

तत्त्वनिष्ठ आणि तत्त्वशून्य माणसांमधील संघर्ष याचे चित्रण साहित्यामध्ये फार जुन्या काळापासून होत आहे. यात बदलत काय असतील, तर ती तत्त्वं. "उल्का` या कादंबरीमधील तत्त्वांच्या संघर्षाची पाश्र्वभूमी विसाव्या शतकातील पूर्वार्धातील आहे. पुनर्विवाह केलेल्यातत्त्वनिष्ठ भाऊसाहेबांची कन्या- तारा, जन्मापासून बंडखोर असते. तीच भाऊसाहेबांची उल्का. समाजाने या गरीब शिक्षकाला आपल्यापासून दूर सारलेले असते. मोठी होताना उल्का, आत्याबाई, माणिकराव, इंदू, बाबूराव अशांच्याद्वारे माणसं जगताना कशी लबाडी करतात, काय तडजोडी करतात, कसे एकमेकांचे पाय ओढतात, हे तर ती बघतेच; पण त्याबरोबर तिला भाऊसाहेब आणि चंद्रकांत अशांच्या वागण्यातून प्रखर तत्त्वनिष्ठता पाहायला मिळते. ...Read more